De (h)erkenning van ieders talent

“De nadelen van een cultuur waarin iedereen alles moet kunnen, is dat er geen aandacht is voor wat een mens uniek maakt.” Dineke Bakker – druk bezig met talentontwikkeling binnen Stichting ROOBOL – begint haar betoog voor de noodzaak om aandacht te besteden aan wat kinderen goed kunnen met een krachtig statement. Het is de inleiding voor een bevlogen gesprek over aandacht schenken aan de positieve kanten van de ontwikkeling van mensen.

Nederland kent bij uitstek een cultuur die mensen in vakjes indeelt. Hier is in sommige gevallen best iets voor te zeggen, omdat het bepaalde aspecten van het leven heel overzichtelijk maakt. Het risico van deze benadering is dat mensen met unieke talenten op sommige vlakken buiten de boot vallen. Dineke Bakker pleit ervoor om het op een andere manier te bekijken en is hiermee de motor achter een mooie ontwikkeling binnen de scholen van ROOBOL. Alleen, waar begin je eigenlijk?

Waarom focussen op waar kinderen goed in zijn in plaats van wat ze niet kunnen? Marc Lammers legt uit hoe het afrekenen met de ‘zesjescultuur’ het Nederlands dameshockeyteam een gouden medaille opleverde op de Olympische Spelen van 2008.

“Om kinderen bewust te maken van hun talenten is het zaak om te beginnen bij de personen die acht jaar lang een bijdrage mogen leveren aan de ontwikkeling – de leerkracht. Door talentgesprekken krijgen leerkrachten meer inzicht in waar hun kwaliteiten liggen. Natuurlijk geldt dat voor het werk, maar eigenlijk werkt het dieper door. Als je thuis of op het werk dingen doet die je energie geven, neem je die positieve ervaring mee in alle facetten van je leven. Dat is zo belangrijk!”

Het woord ‘energie’ komt binnen het onderwerp talentontwikkeling vaak naar voren. Volgens Dineke is dit volstrekt logisch: “Alles wat je aandacht schenkt groeit. Dat geldt voor positieve aandacht, maar ook voor negatieve aandacht. Wat krijg je zelf het liefst: een complimentje om dat je iets goed kunt? Of een veeg uit de pan omdat iets niet gelukt is? Voor iedereen geldt dat je als persoon meer zelfvertrouwen krijgt als je vanuit positieve benadering werkt aan je persoon. En dat merk je aan de resultaten,”

 

Bij kinderen lijkt dit proces een grotere uitdaging dan bij volwassenen. “Niet per sé”, aldus Dineke, “kinderen trekken intuïtief naar dingen die ze leuk vinden. En wat ze leuk vinden, daar willen ze ook beter in worden. Maar het is wel goed om ze te helpen te ontdekken waar ze die talenten voor kunnen inzetten. Hier ligt een belangrijke rol voor de samenwerking tussen leerkrachten, ouders en kinderen. Het is hierin zó belangrijk om te blijven kijken naar wat wél goed gaat.”

Grote uitvinders en beroemde inspiratoren zijn bij uitstek mensen met een uniek talent. Hoe zou de wereld eruit hebben gezien als de mensen in het filmpje geen kans hadden gekregen om dit talent te ontwikkelen?

Talentennetwerk

In 2017 zijn er stappen gezet om talentontwikkeling nog meer te integreren in het onderwijs. Vanuit elke school zijn er leerkrachten die zich inmiddels hebben aangemeld om talentcoördinator te worden. Zij nemen deel aan een netwerk van collega’s die worden opgeleid om talentontwikkeling binnen hun school te dragen. Dineke Bakker over deze ontwikkeling: “Het is een mooie stap, omdat we op deze manier meer continuïteit krijgen. Ook wordt er veel meer blijvende kennis in de scholen gebracht. Het is ook mooi dat dit een gezamenlijk proces is geweest. We zijn met elkaar tot een visie gekomen en hebben nagedacht over de manier waarop dit binnen de scholen gestimuleerd kan worden.”

Het doel

Het uiteindelijke doel van dit alles is dat ieder kind en iedere collega de mogelijkheid krijgt om het beste uit zichzelf te halen. De overtuiging is dat hiermee een mooie basis gelegd wordt voor het sociale klimaat in de regio Noordoost Fryslan. Zit er tussen onze leerlingen misschien een nieuwe Einstein, John Lennon, Martin Luther King of Steve Jobs? De toekomst zal het leren. Het blijft echter wel een feit dat de wereld er misschien heel anders uit had gezien als de unieke talenten van deze en andere grote inspirators niet tot wasdom waren gekomen.